Chuỗi ký tự (String) trong C/C++ | một trong những kiểu dữ liệu cơ bản trong lập trình C/C++

Đăng bởi: Admin | Lượt xem: 6016 | Chuyên mục: C/C++

Chuỗi là một tập các ký tự. Có 2 dạng chuỗi được sử dụng trong C++: Chuỗi theo phong cách của ngôn ngữ C (C - style) và Lớp Chuỗi (String) được định nghĩa trong C/C++ chuẩn.

Chuỗi theo phong cách C

Dạng chuỗi này bắt nguồn từ ngôn ngữ C và tiếp tục được hỗ trợ trong C/C++. Chuỗi trong ngôn ngữ lập trình C thực chất là mảng một chiều của các ký tự mà kết thúc bởi một ký tự null '\0'.(giá trị ASCII của ký tự null là 0).

Phần khai báo và khởi tạo dưới đây tạo ra một chuỗi bao gồm một từ "Hello". Để giữ các giá trị null tại cuối của mảng, cỡ của mảng các ký tự bao gồm một chuỗi phải nhiều hơn số lượng các ký tự trong từ khóa "Hello".

char loiChao[6] = {'H', 'e', 'l', 'l', 'o', '\0'};

Nếu bạn theo quy tắc khởi tạo các chuỗi, bạn có thể viết lệnh như sau:

char loiChao[] = "Hello";

Dưới đây là phần biểu diễn ô nhớ cho đoạn chuỗi trên trong ngôn ngữ C/C++:

Thực tế, bạn không đặt ký tự null tại vị trí cuối cùng của biến hằng số. Bộ biên dịch C tự động thêm '\0' tại ví trí cuối cùng của chuỗi khi nó khởi tạo chuỗi. Cùng thử ví dụ in ra chuỗi sau đây:

#include <iostream>

using namespace std;

int main ()
{
   char loiChao[6] = {'H', 'e', 'l', 'l', 'o', '\0'};

   cout << "Khi gap nhau, chung ta noi: ";
   cout << loiChao << endl;

   return 0;
}

Khi đoạn code trên được biên dịch và thực hiện, kết quả in ra sẽ như sau:

Khi gap nhau, chung ta noi: Hello

Ngôn ngữ C/C++ hỗ trợ nhiều hàm đa dạng để thao tác các chuỗi kết thúc là null:

strcpy(s1, s2) - Sao chép chuỗi s2 cho chuỗi s1.

strcat(s1, s2) - Nối chuỗi s2 vào cuối chuỗi s1.

strlen(s1) - Trả về độ dài của chuỗi s1.

strcmp(s1, s2) - Trả về 0 nếu s1 và s2 là như nhau; nhỏ hơn 0 nếu s1<s2; lớn hơn 0 nếu s1>s2.

strchr(s1, ch) - Trả về con trỏ tới vị trí đầu tiên của ch trong s1.

strstr(s1, s2) - Trả về con trỏ tới vị trí đầu tiên của chuỗi s2 trong s1.

Dưới đây là ví dụ cho việc sử dụng một vài hàm bên trên:

#include <iostream>
#include <cstring>

using namespace std;

int main ()
{
   char chuoi1[10] = "Hello";
   char chuoi2[10] = "Christmas";
   char chuoi3[10];
   int  len ;

   // sao chep chuoi1 vao trong chuoi3
   strcpy( chuoi3, chuoi1);
   cout << "strcpy( chuoi3, chuoi1) : " << chuoi3 << endl;

   // noi hai chuoi: chuoi1 va chuoi2
   strcat( chuoi1, chuoi2);
   cout << "strcat( chuoi1, chuoi2): " << chuoi1 << endl;

   // tong do dai cua chuoi1 mot sau khi thuc hien noi chuoi
   len = strlen(chuoi1);
   cout << "Dung ham strlen(chuoi1) de tinh do dai chuoi1: " << len << endl;

   return 0;
}

Chạy chương trình C/C++ trên sẽ cho kết quả như hình sau:

Lớp String trong C/C++

Thư viện chuẩn C/C++ cung cấp một kiểu lớp String mà hỗ trợ tất cả hoạt động liên quan tới chuỗi đã đề cập ở trên, và bổ sung thêm nhiều tính năng nữa. Chúng ta sẽ học lớp này trong Thư viện chuẩn C/C++ (C++ Standard Library), nhưng lúc này, chúng ta xem xét ví dụ sau:

Lúc này, có thể bạn không hiểu ví dụ này, bởi vì chúng ta chưa bàn luận về Lớp và Đối tượng trong C/C++. Vì thế, bạn quan sát và ghi nhớ chúng tới khi bạn đã hiểu các khái niệm về Hướng đối tượng được trình bày ở chương sau đó.

#include <iostream>
#include <string>

using namespace std;

int main ()
{
   string chuoi1 = "Hello";
   string chuoi2 = "Christmas";
   string chuoi3;
   int  len ;

   // sao chep chuoi1 vao trong chuoi3
   chuoi3 = chuoi1;
   cout << "Bay gio chuoi3 la: " << chuoi3 << endl;

   // noi hai chuoi: chuoi1 va chuoi2
   chuoi3 = chuoi1 + chuoi2;
   cout << "chuoi1 + chuoi2 co ket qua la: " << chuoi3 << endl;

   // tong do dai cua chuoi3 mot sau khi thuc hien noi chuoi
   len = chuoi3.size();
   cout << "Tinh do dai voi ham chuoi3.size() :  " << len << endl;

   return 0;
}

Chạy chương trình C/C++ trên sẽ cho kết quả như hình sau: