Mình tin chắc đây là một chủ đề rất thú vị và những sinh viên còn đang ngồi trên ghế nhà trường nhiều người cũng không hề biết đến. Các bạn thường nghĩ công việc của lập trình viên đơn giản là làm dự án của công ty giao cho, fix lỗi, hoàn thành dead line đúng tiến độ mà leader yêu cầu. Nhưng trên thực tế, mọi chuyện không đơn giản như vậy.

Nếu đã xác định trở thành lập trình viên, các bạn có rất nhiều lựa chọn: Làm việc cho các công ty trong nước với các dự án mang tính nội bộ; cày cuốc cho các doanh nghiệp nước ngoài với những dự án đa quốc gia hoặc có thể chuyển hướng sang nhân viên kinh doanh, marketing, truyền thông, bảo mật,… Vấn đề mà mình muốn đề cập ở đây không nằm trong số những việc trên. Có thể nói nó khá lạ lẫm với nhiều sinh viên nhưng rất quen thuộc với những người đã đi làm: Onsite.

Onsite là gì?

Mình sẽ giải thích rất đơn giản: Onsite là làm việc cho khách hàng – thay vì làm việc cho doanh nghiệp đã ký hợp đồng ban đầu, các bạn sẽ được thử thách tại các doanh nghiệp khác với các dự án lớn cần nhiều người tham gia. Chẳng hạn khi Tập đoàn Viettel triển khai một dự án với quy mô lớn, họ sẽ tuyển thêm người từ các công ty khác nhằm đảm bảo tiến độ, tiết kiệm chi phí và nhân lực. Điều kiện ở đây là lập trình viên phải có kinh nghiệm hay ít nhất cũng biết những việc cơ bản mà không cần đào tạo thêm. Thường thì một công ty sẽ có một vài lập trình viên hoặc một nhóm tham gia vào dự án. Những coder sẽ được phân việc theo chuyên môn chứ không phân nhóm theo doanh nghiệp.

Onsite ở đâu?

Về cơ bản, việc onsite sẽ có hai hình thức: Làm việc trong nước và làm việc ở nước ngoài.

• Làm việc trong nước: Tham gia các dự án của công các Công ty, Tập đoàn trên lãnh thổ Việt Nam – có thể là doanh nghiệp trong nước hoặc doanh nghiệp nước ngoài.
• Làm việc ở nước ngoài:Người lập trình sẽ có cơ hội ra nước ngoài, tiếp xúc với những nền văn hóa mới và phương thức làm việc cũng khác. Thường thì các quốc gia đó sẽ là Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, …

Onsite được gì?

• Kiến thức: Đó là thứ dễ nhận thấy nhất. Dân IT đi onsite luôn được trang bị những kiến thức cơ bản nhất, thiết thực nhất nhằm phục vụ cho dự án mới. Bạn sẽ vỡ ra nhiều điều khi tham gia một dự án lớn với quy mô hàng trăm, hàng ngàn người.
• Kinh nghiệm: Bạn phải đối mặt với những vấn đề chưa từng gặp phải và phải giải quyết chúng một cách nhanh chóng cho kịp tiến độ; biết cách phòng tránh lỗi trong quá trình làm việc; biết cách fix lỗi và cho ra đời những sản phẩm ưu việt nhất. Ngoài ra, kỹ năng mềm và cách thức giám sát, đôn đốc dự án là những gì bạn chẳng thể học được khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
• Môi trường mới: Bạn sẽ được làm quen với những con người mới, cách làm việc mới,… tạo cho bạn những thói quen mới chuyên nghiệp hơn, thực tế hơn.
• Ngôn ngữ mới: Cho dù bạn onsite trong nước hay nước ngoài thì ngoại ngữ là thứ bạn rất cần trau dồi thêm nếu không muốn nó cản trở công việc của bạn. Sẽ có những lúc bạn bơ vơ tại xứ người, không có một người bạn nào ở bên bạn sẽ nhận ra tầm quan trọng của ngoại ngữ. Thường thì khi làm việc, các doanh nghiệp sẽ sắp xếp người phiên dịch cho lập trình viên nhưng trong cuộc sống thường ngày, hãy chủ động để có được sự hòa nhập tốt nhất với những con người mới.
• Cơ hội thăng tiến: Được làm việc với những đối tác lớn là điều ai cũng mong muốn. Hãy tận dụng khoảng thời gian này để hoàn thiện bản thân, tích lũy những kinh nghiệm dù là nhỏ nhặt nhất mình tin đó sẽ là bàn đạp cho bạn tiến tới những nấc thang mới sau này.

Onsite mất gì?

• Tình cảm: Làm việc xa gia đình với những đồng nghiệp hoàn toàn mới. Đôi khi lập trình viên Onsite sẽ bị cô lập, bị giao những công việc cùi bắp nhất. Đó là trở ngại đầu tiên bạn cần vượt qua.
• Thời gian: Các bạn phải hiểu là chi khi cần người chạy dự án các đối tác mới tuyển thêm người. Để kịp tiến độ, bạn sẽ phải hoàn thành nhiều việc một lúc, OT ngày đêm và chẳng còn thời gian cho bản thân, cho gia đình.
• Quyền lợi: Lời nói của bạn nhiều lúc không có trọng lượng; các quyền cơ bản như trả lương đúng hạn, lương OT, làm việc và nghỉ ngơi đúng giờ đôi khi không được đảm bảo. Đó là những thiệt thòi không hề nhỏ cho lập trình viên Onsite.

Chuẩn bị cho việc Onsite:

Trước tiên bạn cần tìm hiểu càng nhiều về nơi làm việc mới càng tốt: Nơi làm việc, nơi ở, chợ và các quán ăn, giờ giấc, thói quen làm việc,… Tiếp theo bạn cần biết cơ bản về ngôn ngữ nơi mình sẽ sinh sống. Hãy chuẩn bị những câu hỏi cơ bản nhât cho những hoạt động thiết yếu và cách thông báo khi có sự cố xảy ra. Giữ liên lạc với bạn bè, người thân cũng rất quan trọng để tránh những cú sốc tinh thần trong những ngày đầu. Và việc cuối cùng là lên kế hoạch làm việc và sinh hoạt thật chi tiết đồng thời sẵn sàng xoay sở khi xảy ra tình huống ngoài mong đợi.

Có thể nói việc Onsite không khác gì lính đánh thuê. Rất nhiều thử thách bạn cần vượt qua và bạn sẽ vững vàng hơn, thoải mái hơn khi đã vượt qua những khó khăn đầu tiên. Khi đã có kinh nghiệm, bạn sẽ nhận được sự tin tưởng từ công ty cũng như các đối tác và cơ hội hoàn toàn rộng mở với bạn. Bạn có thể tiếp tục Onsite để lấy thêm kinh nghiệm, đi tìm một công việc ổn định hơn hoặc mở công ty riêng khi đã nắm trọn mọi thứ trong lòng bàn tay. Một khi đã biết biến thách thức thành cơ hội mình tin các bạn sẽ thành công.